Nie jesteś sam w systemie: perspektywa pracownika pomocowego
Polskie Forum Migracyjne
Jako koordynator zespołu pracowników pomocowych w ramach Polskiego Forum Migracyjnego, Aliaksei pomaga ludziom w najtrudniejszych momentach ich życia. Są to głównie Ukraińcy, którzy uciekli jako uchodźcy – czasami samotne matki, seniorzy lub osoby z niepełnosprawnościami – liczący na wsparcie w zakresie podstawowych potrzeb, takich jak żywność, mieszkanie, opieka zdrowotna lub edukacja dla swoich dzieci.
Inicjatywa PFM łączyła wsparcie w zakresie zdrowia psychicznego i pomocy psychospołecznej (MHPSS), usługi edukacyjne i integracyjne oraz środki ochrony. Główne działania obejmowały konsultacje psychologiczne i psychiatryczne, warsztaty w szkołach, prowadzenie spraw, wydarzenia integracyjne dla rodzin oraz szkolenia dla nauczycieli przygotowujących się do obowiązkowej integracji ukraińskich dzieci w polskich szkołach od września 2024 r.
Od reagowania w sytuacjach kryzysowych po zaspokajanie bardziej złożonych potrzeb
Widzę, jak mój zespół rozwinął się jako specjalistki. Jestem z tego dumny.
Aliaksei, koordynator zespołu pracowników pomocowych w PFM
W pierwszych miesiącach kryzysu pomoc była zazwyczaj prosta: miejsce noclegowe, jedzenie na wynos, szybka porada. Ale teraz sprawy są dużo bardziej skomplikowane. Rodziny mają różne problemy, jak brak dostępu do mieszkań socjalnych, trudności z zapisaniem dzieci do szkoły czy potrzeba szerokiego wsparcia medycznego. Wszystko to wymaga wytrwałości, kreatywności i często współpracy między różnymi organizacjami.
„Oczywiście nadal mierzymy się z pewnymi wyzwaniami” mówi Alieksei. „Przypadki przemocy domowej są bardzo wymagające zarówno pod względem emocjonalnym, jak i praktycznym. Praca z rodzinami, w których dzieci nie chodzą do szkoły, również jest trudna, zwłaszcza gdy rodzice nie zdają sobie sprawy z konsekwencji. Staramy się nieustannie doskonalić nasze umiejętności, ale jakość szkoleń zależy od tego, kto je prowadzi. Kiedyś mieliśmy do dyspozycji trenerów bez doświadczenia w pracy socjalnej lub zdrowiu psychicznym – było to bezużyteczne. Później otrzymaliśmy znacznie lepsze szkolenia i widzę, jak mój zespół rozwinął się jako specjalistki. Jestem z tego dumny”.
Waga obecności
Ja też jestem migrantem i wiem, jak to wygląda, że jak przychodzisz do jakiejś instytucji, do jakiejś placówki, to jesteś ty, a naprzeciwko ciebie jest system.
Aliaksei, koordynator zespołu pracowników pomocowych w PFM
Aliaksei wyjaśnia, że największy wpływ ma obecność: towarzyszenie ludziom w konfrontacji ze złożonymi systemami, czy to w poczekalni u lekarza, urzędzie państwowym, czy na posterunku policji.
Twierdzi, że „Sam fakt tego, że te osoby mają kogoś, kto może z nimi pójść, […], bo ja też jestem migrantem i wiem, jak to wygląda, że jak przychodzisz do jakiejś instytucji, do jakiejś placówki, to jesteś ty, a naprzeciwko ciebie jest system. I tutaj zależy też od osoby, którą spotkasz na drodze, która siedzi naprzeciwko ciebie, nie wiem, czy to pracowniczka ZUS-u, czy urzędu, czy szkoły, czy nawet lekarz, itd. Wszystko od tego zależy”.
„I to, że kogoś masz obok siebie, kto na pewno jest z tobą i wie co, jak, do czego. Nawet po prostu to, że posługuję się językiem polskim, to jest bardzo wspierające” dodaje Aliaksei, „Nie tylko jakby faktycznie, merytorycznie, no ale też emocjonalnie”.
.
Wielkie i małe zwycięstwa
Nawet przy kurczących się zasobach można osiągnąć pozytywne zmiany. Aliaksei pamięta kobietę z dwójką nastoletnich dzieci, która była o krok od bezdomności i przegranej. Dzięki stałemu wsparciu pracowników z PFM znalazła mieszkanie, opiekę medyczną i ścieżkę prowadzącą do zatrudnienia. Dla niego to właśnie tam jego praca jest najbardziej skuteczna: w przywracaniu stabilności, godności i nadziei.
Wpływ na przyszłość
W ciągu 23 miesięcy projekt pomógł tysiącom dzieci i rodzin, budując ich odporność emocjonalną, umożliwiając integrację edukacyjną i wzmacniając długoterminową więź między społecznościami. Łącząc natychmiastową pomoc z systemowymi działaniami, inicjatywa przyczyniła się do stworzenia bezpieczniejszych i bardziej włączających środowisk dla dzieci uchodźczych, w tym dziewcząt, oraz ich opiekunów w Polsce.
Od czasu rozpoczęcia pełnoskalowej wojny w Ukrainie Polska przyjęła jedną z największych grup uchodźców uciekających przed konfliktem. Dzieci i rodziny borykają się z niepewnością, traumą i poważnymi trudnościami w integracji. W odpowiedzi na tę sytuację Polskie Forum Migracyjne (PFM) we współpracy z Plan International Poland zrealizowało w okresie od września 2023 r. do lipca 2025 r. kompleksowy projekt mający na celu wzmocnienie odporności, ochronę i integrację dzieci uchodźczych oraz ich rodzin.
Dzieci uchodźców w szczególności doświadczają zakłóceń w edukacji, zwiększonego niepokoju i trudności w przystosowaniu się do nowego środowiska. Rodziny często borykają się z niestabilnymi warunkami mieszkaniowymi, zmieniającą się polityką państwa oraz ograniczonym dostępem do dostosowanych do ich potrzeb usług zdrowotnych i socjalnych. Kobiety w ciąży, młode matki i osoby z niepełnosprawnościami są szczególnie narażone, borykając się z brakami w opiece zdrowotnej i wsparciu ochronnym. Rosnąca antyuchodźcza retoryka podczas kampanii prezydenckiej w Polsce w 2025 r. dodatkowo zwiększyła te zagrożenia.
Kategorie: Sytuacje kryzysowe
Powiązane strony
